بلوکه شدن ارزهای کشور و کاهش منابع ارزی در دسترس بانک مرکزی، رشد شدید نرخ ارز در ماههای میانی امسال را به دنبال داشته و به گفته رئیسجمهور، قیمت دلار را غیرواقعی کرده است. به نحوی که حسن روحانی در اظهارات امروز خود بیان کرد که دست بانک مرکزی در اعمال سیاستهای قیمتگذاری ارز بسته است و مردم باید بدانند که نرخ ارز در بازار و نرخ ارز نیما واقعی نیست و با آزاد شدن منابع ارزی ایران در کشورهای مختلف قیمت دلار به ۱۵ تا ۱۶ هزار تومان کاهش پیدا خواهد کرد.
اظهارات امروز رئیسجمهور تکانی نسبی به بازار ارز داد و موجب ریزش حدودا ۲۵۰ تومانی نرخ دلار در بازار آزاد و افت ۳۰۰ تومانی نرخ اسکناس دلار روی تابلوی صرافی ملی از ظهر تا عصر امروز شد. البته ریشه این ماجرا به زمانی باز میگردد که مشخص شد دولت نرخ تسعیر ارز در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته است، موضوعی که باعث مخالفتهای شدید نمایندگان مجلس شد، چراکه در صورت خوب پیش نرفتن مذاکرات احتمالی آینده با آمریکا و عدم کاهش شدید نرخ ارز، دولت در سال آتی به شدت دچار کسری بودجه خواهد شد و به همین دلیل، نمایندگان مجلس نرخ تسعیر ارز را در اصلاح لایحه بودجه ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفتهاند.
در این میان، بسیاری از کارشناسان بازار ارز اعتقاد دارند نرخ تسعیر ارز شرکت نفت و صندوق توسعه ملی در بودجه سال آتی باید حدود ۱۷ هزار تومان در نظر گرفته شود؛ با این حال، رئیسجمهور در اظهارات امروز خود تاکید کرد که دولت افق آینده نرخ دلار را نه ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان فعلی بلکه ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان میبیند و در سال آینده تلاش خواهد کرد قیمت دلار را به این ارقام نزدیک کند. اما سوال اصلی اینجاست که آیا نرخ ارز به این راحتی به ۱۵ تا ۱۶ هزار تومان یا ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان سقوط خواهد کرد؟
محمدرضا جهان بیگلری، اقتصاددان در اینباره ضمن تایید صحبتهای امروز حسن روحانی به خبرنگار فولادبان گفت: من با صحبتهای رئیسجمهور درخصوص نرخ تسعیر ارز موافق هستم، با توجه به اینکه نرخ تسعیر امسال ۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود و براساس لایحه بودجه دولت میخواهد این نرخ را با ۳۰ درصد افزایش با رقم ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کند، ولی مجلس شورای اسلامی میخواهد نرخ تسعیر را به ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان برساند؛ اما رقم در نظر گرفته شده توسط دولت با واقعیتهای اقتصادی کشور بیشتر مطابقت دارد.
وی افزود: از طرفی این امکان وجود دارد دولت بخواهد ارز را با قیمت پایینتر عرضه کند، ولی وقتی در بودجه نرخ تسعیر ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته میشود، بالتبع دولت در هنگام کاهش نرخ ارز به پایینتر از این رقم با مشکل مواجه خواهد شد.
این اقتصاددان در ادامه اظهار داشت: درباره این مساله که قیمت ارز دست دولت است، حرفی وجود ندارد، چون ارز کالایی انحصاری است که دولت درباره آن تصمیمگیری و قیمتگذاری میکند؛ بنابراین در این ماجرا مجلس نیز باید هوشیار باشد تا تصمیماتی را که در خصوص لایحه بودجه اخذ میکند، با واقعیتهای اقتصادی کشور همخوانی داشته باشد.
جهان بیگلری در پایان تصریح کرد: مسلما مجلس می خواهد نرخ تسعیر را به سمت واقعی آن پیش ببرد، ولی با توجه اینکه نظام ارزی کشور به صورت شناور مدیریت میشود، بالتبع نمیتوان نرخ تسعیر را ثابت نگه داشت و لزوما بودجه را براساس نرخ تسعیر ارز ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی بست، چراکه در این حالت چه سیر دلار افزایشی باشد و چه کاهشی، دستگاه اجرایی چه این دولت و چه دولت بعدی با مشکل جدی مواجه خواهد شد.